Image: cover of Nick Drake’s second album Bryter Layter
* * *
Deze tekst werd gepubliceerd in een boek bij Danielle Lemaire – You Know I Am Not There, een tentoonstelling van in Stedelijk Museum Breda.
This text was published in a book accompanying Danielle Lemaire – You Know I Am Not There, an exhibition at Stedelijk Museum Breda.
PLEASE SCROLL DOWN FOR ENGLISH
* * *
Eén van de tekeningen van Danielle Lemaire over Nick Drake heet The Bashful Performer (‘De verlegen artiest’). Een man zit op een stoel met gedraaide poten en speelt gitaar. Hij bevindt zich op een podium voor een heuvelachtig landschap, onder een kronkelende massa. Daarboven is een venster naar het licht, als de oculus van het Pantheon in Rome. De hoge gordijnen links en rechts suggereren een viering of plechtigheid. Een deel van het publiek beweegt zich al naar de uitgang.
De afbeelding van Nick Drake is ontleend aan de hoes van zijn tweede album Bryter Layter. Op de foto verdwijnen Drakes ogen in de schaduw, op de tekening gaan ze schuil achter zijn voorovervallende haar. Ook op andere tekeningen zijn gezichten achter een donkere haarsluier verborgen. Op More Shadow zit een vrouw met gevouwen handen voorovergebogen op een boomstronk. Ze lijkt op Danielle Lemaire, met de lage sportschoenen als herkenbaar detail.
In 1911 publiceerde de 27-jarige Geerten Gossaert het gedicht De stervende pelgrim. De slotregels werden klassiek:
De dichter, met een wijle uit woorden saamgeweven
En rond zich als een waas van weemoed uitgespreid,
Verbergt, voor het gemeen, de waarheid van zijn leven…
Het smartelijk gelaat van eige’ ellendigheid.
Gossaert zet hier het dilemma van zijn kunstenaarschap op scherp. Hij wil zijn diepste gevoelens en gedachten verwoorden zonder zichzelf bloot te geven. Zijn streven naar oprechtheid dwingt hem tegelijkertijd zich af te schermen.
De stervende pelgrim van Gossaert en de verlegen artiest van Lemaire zijn de verpersoonlijking van hun kunstenaarschap. Voor Lemaire is het onderzoek naar Nick Drake ook een vorm van introspectie. Dwalend door zijn binnenwereld wordt ze zich sterker bewust van haar eigen drijfveren. In zijn muziek ervaart ze ‘een ruimte waarin onschuld, liefde en melancholie heel aanwezig zijn’. Die onmetelijke en tijdloze ruimte is het grote geheim dat ze wil onthullen én bewaren.
* * *
One of Danielle Lemaire’s drawings about Nick Drake is titled The Bashful Performer. A man is sitting on a chair with turned legs, playing guitar. He is on a stage in front of a hilly landscape, beneath a writhing mass. Above is a window to the light, like the oculus of the Pantheon in Rome. Tall drapes to the left and right suggest a celebration or ceremony. Part of the audience is already moving towards the exit.
The image of Nick Drake is taken from the cover of his second album Bryter Layter. In the photograph, Drake’s eyes disappear into the shadows; in the drawing, they are hidden behind his curtained hair. In other drawings, faces are also hidden behind a dark veil of hair. In More Shadow a woman sits, hands clasped, bent forward on a tree trunk. She resembles Danielle Lemaire, with the low-cut trainers as a recognisable detail.
In 1911, 27-year-old Geerten Gossaert published the poem The Dying Pilgrim. The final lines became classic:
The poet, with a moment of woven words
And spread around him like a haze of melancholy,
Hides, from the many, the truth of his life…
The grievous face of his own misery.
Here Gossaert brings the dilemma of his artistry to the fore. He wants to express his deepest feelings and thoughts without exposing himself. At the same time, his striving for sincerity forces him to keep up his guard.
Gossaert’s dying pilgrim and Lemaire’s bashful performer are the personification of their artistry. For Lemaire, research into Nick Drake is also a form of introspection. Wandering through his inner world, she becomes more aware of her own motives. In his music she experiences “a space in which innocence, love and melancholy are very present”. That immeasurable and timeless space is the great secret she wants to reveal and keep.
Dingeman Kuilman – Teksten 